Prace SKN Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska
2005 / 2006
Zapis zmian zanieczyszczenia środowiska w profilach torfowych
Parku Narodowego Gór Stołowych
Autorzy: | Opiekun naukowy tematu: |
Agnieszka Przekora
Weronika Radzka
Magdalena Sówka |
dr hab.inż. Cezary Kabała |
Streszczenie:
Głębokie profile torfowe uważane są za archiwa informacji o zmianach stanu środowiska przyrodniczego w okresie tworzenia się torfowiska. Zawartość pierwiastków śladowych w kolejnych warstwach torfu zależy od typu roślinności torfotwórczej, zawartości pierwiastków w szczątkach tej roślinności oraz od dopływu metali spoza torfowiska. Wskutek silnego wiązania metali przez materię organiczną ich przemieszczanie w głąb profilu torfowego jest małe, co powoduje, że zawartość metali w poszczególnych warstwach dość wiernie odzwierciedla stopień zanieczyszczenia środowiska w momencie tworzenia się danej warstwy torfu.
Najgłębszym torfowiskiem Gór Stołowych jest Wielkie Torfowisko Batorowskie
o miąższości torfu dochodzącej do 6 metrów. Kilka torfowisk posiada głębokość około 1 metra, m.in. Niknąca Łąka i Długie Mokradło. Próbki do badań pobrano
co 10-15 cm z całej miąższości badanych torfowisk za pomocą świdra torfoznawczego. W pobranych próbkach torfu oznaczono stopień rozkładu, popielność, pH oraz całkowitą zawartość Pb, Zn i Cu.
Zawartość metali w głębszych warstwach torfu jest niska i wyrównana.
Od głębokości około 120-150 cm zaczyna rosnąć ku powierzchni.
W powierzchniowych 50-60 cm wzrost ten jest gwałtowny, co świadczy o szybkim wzroście zanieczyszczenia powietrza w okresie ostatnich kilkuset lat. Źródłem pyłów metalonośnych było prawdopodobnie hutnictwo żelaza i hutnictwo szkła rozwijające się od XVI wieku w rejonie Szczytnej i Dusznik.
| 
