|
Prace SKN Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska
2004 / 2005
Zanieczyszczenie metalami ciężkimi gleb strefy leśnej Karkonoskiego Parku Narodowego w rejonie Jagniątkowa
Autorzy: | Opiekun naukowy tematu: |
Dorota Duszyńska
Sylwia Ochyra
Sylwia Zając |
dr hab. Anna Karczewska |
Streszczenie:
Głównymi źródłami metali ciężkich w glebach górskich są: skała macierzysta, naturalna akumulacja w próchnicy glebowej oraz zanieczyszczenia przenoszone wraz z masami powietrza i deponowane zarówno w postaci mokrego opadu, jak
i w drodze intercepcji na barierze orograficznej, jaką stanowią góry. Na zawartość metali ciężkich w glebach i ich profilowe rozmieszczenie wpływają też warunki decydujące o przemieszczaniu metali w głąb profilu glebowego oraz ich akumulacji związanej z humifikacją materii organicznej.
Celem podjętych prac było określenie całkowitej zawartości wybranych metali ciężkich: Pb, Zn, Cu w glebach strefy leśnej Karkonoskiego Parku Narodowego, w jego centralnej części usytuowanej w rejonie Jagniątkowa. Określano zawartości metali ciężkich w poziomach organicznych (próchnicy nadkładowej) i w powierzchniowych poziomach mineralnych gleb. Próbki do analiz pobrano z 13 powierzchni zlokalizowanych było na różnych wysokościach, w strefie regla dolnego i górnego, głównie na obszarach występowania zespołów buczyny oraz boru świerkowego.
Oznaczono podstawowe właściwości gleb, a zwłaszcza zawartość próchnicy i odczyn (pH w 1M KCl), a dla próbek mineralnych: ich skład granulometryczny. Całkowite zawartości Pb, Zn i Cu oznaczono w próbkach organicznych po ich spopieleniu
i roztworzeniu w stężonym kwasie HNO3 oraz HCl. Próbki z poziomów mineralnych poddano mineralizacji stężonym HClO4.
Stwierdzono znaczne zróżnicowanie zawartości badanych metali ciężkich, zwłaszcza w poziomach ściółek.
W największych ilościach występował ołów, a w najmniejszych miedź. Stwierdzone koncentracje metali zbliżone są generalnie do ilości podawanych dla wysokogórskich partii Karkonoszy, narażonych na oddziaływanie zanieczyszczeń transgranicznych. Wysokie zawartości ołowiu są głównie efektem depozycji tego pierwiastka
z atmosfery, która była procesem długotrwałym, wieloletnim.
W ramach analizy wyników przeprowadzona zostanie dyskusja nad wpływem różnych czynników,
w tym zwłaszcza warunków topograficznych oraz mikroreliefu na akumulację metali ciężkich w poziomach organicznych oraz w powierzchniowych poziomach mineralnych badanych gleb.
| |
