|
Prace SKN Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska
2001 / 2002
Metale ciężkie w profilach wybranych torfowisk górskich Sudetów - jako przyrodnicze archiwum zanieczyszczenia powietrza
Heavy metals in the profiles of selected high moor peats in the Sudety Mts. - as natural archives of air pollution
Autorzy: | Opiekun naukowy tematu: |
Magda Podlaska
Sebastian Lizurek |
dr inż. Anna Karczewska |
Streszczenie:
Przedstawiono rozmieszczenie trzech metali ciężkich: Zn, Pb i Cu w profilach torfowisk sudeckich: Wielkiego Torfowiska
Batorowskiego (Góry Stołowe), torfowisk na Hali Izerskiej (Góry Izerskie) i na stokach Mumlawskiego Wierchu (Karkonosze).
Celem pracy była ocena wpływu naturalnej bioakumulacji oraz zanieczyszczenia powietrza na całkowitą zawartość tych metali w
torfach oraz i ich profilowe rozmieszczenie. Torfowiska stanowią bowiem osobliwy rodzaj "archiwum przyrodniczego", w którym
zapisane są nie tylko informacje o zmianach klimatu, warunków wodnych i szaty roślinnej, ale również o zanieczyszczeniu
środowiska. W torfie, dzięki jego wysokiej pojemności sorpcyjnej, kumulowane są zarówno pierwiastki śladowe pochodzące z
naturalnej bioakumulacji, jak też z suchego i mokrego opadu atmosferycznego. Ustalono, że poziom "tła biogeochemicznego"
będącego efektem naturalnej bioakumulacji jest różny dla poszczególnych torfowisk, występuje na głębokości poniżej 1 m, i
mieści się w zakresie: Pb - 10-50 mg/kg s.m., Cu - 0,5-8 mg/kg s.m., Zn - 6-20 mg/kg s.m. Zawartości tych pierwiastków w
powierzchniowych poziomach torfów są kilkakrotnie wyższe, co należy przypisywać antropogenicznemu zanieczyszczeniu
powietrza. Spośród 3 badanych metali Pb jest najsilniej wiązany przez materię organiczną i w najmniejszym stopniu ulega
przemieszczaniu w profilu torfu, toteż jego zawartość w poszczególnych warstwach torfu jest dobrym wskaźnikiem
zanieczyszczenia powietrza na przestrzeni dziejów.
| |
